Oud nieuws

Nu de bouw van de eerste Senior Smart Living in volle gang is, de eerste ongeveer 50 woningen zijn opgeleverd en de organisatiestructuur is bekrachtigd is misschien aardig om te zien wat de aanleiding was voor het concept.

Op https://www.beyondnow.nl/publicaties-seniorenstad/ is een greep uit de vele geschreven media opgenomen die tussen 2003 en 2012 veel aandacht heeft besteed aan wat we toen ‘Seniorenstad een eigenzinnig dorp’ noemden. Deze seniorenstad is iets grootschaliger dan ons project ParkEntree in Schiedam, maar gaat verder uit van dezelfde waarden en invalshoeken.

Terugkoppeling bijeenkomst SSL Zaandam 4 april 2014

Afgelopen vrijdag 4 april werd in de raadzaal in Zaandam gediscussieerd over Senior Smart Living in de gemeente Zaanstad. Biedt Zaanstad kansen voor het Senior Smart Living woonconcept, gericht op onafhankelijk, betrokken, gelukkig en genietend ouder worden?

Deelnemers aan de bijeenkomst waren zowel Zaankanters als mensen uit de regio en daarbuiten. De houding en uitgangspunten van Senior Smart Living spraken mensen uit beide groepen aan: Aangenaam wonen. Veel groen. Wat minder privé buitenruimte, wat meer collectief. Gedeelde voorzieningen waar je buurtgenoten kunt ontmoeten, maar niet per se hoeft te ontmoeten. Zorgeloos wonen. Zelf initiatief en verantwoordelijkheid nemen. En genieten!

Aandachtspunten die werden meegegeven bij het kiezen van een concrete locatie zijn factoren als geluid, fijnstof en bereikbaarheid. Ook moet de locatie van voldoende omvang zijn om het gewenste aantal voorzieningen te kunnen realiseren. En het buitengebied moet snel toegankelijk zijn. Enkele van de locaties die we de revue lieten voldoen aan alle wensen. Sommige locaties zijn vooral te klein van omvang, of worden in hun kwaliteit teveel beperkt door drukke infrastructuur.

Het team van Senior Smart Living neemt de conclusies van de bijeenkomst mee om nader te bepalen of en hoe een Zaanse locatie ruimte kan bieden aan het concept van Senior Smart Living in vol ornaat. Minimaal één van de besproken locaties biedt in eerste aanleg de mogelijke combinatie van omvang en nabijheid van zowel de levendige stedelijke als de aantrekkelijke en uiteenlopende natuurlijke voorzieningen.

IMG_3105

 

Impressie bijeenkomst 7 september

WOUDENBERG – zaterdag 7 september. Met zo’n twintig mensen zitten we in het monumentale Oud-Geerestein in het kader van de ontwikkeling van Seniorenstad. Onder ons geïnteresseerden, nieuwsgierigen en leden van het projectteam.

Introductie

We beginnen met een kort voorstelrondje. Vervolgens neemt Alex Sievers ons mee in de actuele stand van zaken van het project.

Enquête
Allereerst de enquête. Vooralsnog is deze door zo’n 300 mensen ingevuld. Er zijn een hoop mensen geïnteresseerd in het project (op de vraag ‘Wilt u in Seniorenstad wonen?’ antwoordt 43% ‘ja’ en nog eens 44% ‘misschien’.). Ook blijkt 85% bereid te zijn uit zijn/haar eigen regio te verhuizen voor Seniorenstad. Een aantal typerende steekwoorden voor de leefstijl van de geïnteresseerden: initiatiefrijk, positief-kritisch, onafhankelijk, sociaal, respectvol….levenslustig! Tegelijkertijd vindt men in de woonomgeving ook rust, veiligheid en comfort belangrijk (Klik hier voor de presentatie met nog meer enquête-uitkomsten).

Locatie
Ten aanzien van de locatie blijkt uit de enquêteresultaten vooralsnog de voorkeur voor de Zuidrand van de Veluwe, gevolgd door de Bollenstreek tussen Leiden en Haarlem, de Groene regio tussen Den Haag en Rotterdam en het plassengebied tussen Amsterdam en Utrecht. Andere op het oog ook interessante locaties zoals Heiloo of het noorden van Brabant hebben we nog niet getoetst op hun aantrekkelijkheid.

We hebben natuurlijk nog geen definitieve locatie voor Seniorenstad, een onderdeel van het ontwikkelproces waarop we de komende tijd stevig op in zullen zetten. Wat we de aankomende weken als projectteam gaan doen is het proces versnellen door de lijst met potentiële gemeenten uit te breiden, om vervolgens af te pellen naar daadwerkelijke wederzijdse interesse en de onderhandelingstafel. Doelstelling is om eind van het jaar zicht te hebben op één of twee plekken waar de ontwikkeling kan starten.

Concept

Als projectteam hebben we in de zomermaanden goede stappen gezet. Onder meer in de verdere uitwerking en aanscherping van het concept (op basis van de input die we van onze deelnemers hebben ontvangen) en in de verbeelding.

Yvonne laat de posters zien die we deze en volgende maand zullen inzetten bij de gesprekken met gemeenten. De posters geven het wie, wat en hoe van Seniorenstad weer. Naar aanleiding van de input uit deze bijeenkomst maken we de posters definitief.

En dan even in de benen. Een van de muren van de kamer hangt vol met referentiebeelden. Beelden van huizen, van appartementen, van openbare ruimten of groen en van voorzieningenclusters. Deze beelden hebben we als projectteam verzameld en geselecteerd om het juiste gevoel bij Seniorenstad boven tafel te halen. Alle deelnemers krijgen 5 gele plakbriefjes en 2 roze plakbriefjes. Geel = goed, roze = liever niet. Plakken maar!

De muur vol gele en roze stickers geeft een mooi beeld van wat aanspreekt en wat niet. Bungalows duidelijk wel. Waarom? “Ruimte” “Openheid” – terugkerende thema’s. Bij de appartementen (gelijkvloers!) spreekt een groot balkon aan, eventueel in combinatie met een gemeenschappelijke tuin. Privacy is zeker van belang (geen inkijk, geen galerij).

Qua architectuur vallen onder meer de gebouwen met organische, “sierlijke” vormen in de smaak. Liever moderne / hedendaagse architectuur dan ouderwets of kneuterig. Megalomane gebouwen krijgen ook roze plakkertjes. Het moet namelijk niet te massaal ogen. En gebouwen moeten niet te dicht bij elkaar staan.

Er hangen een heleboel gele plakkertjes bij het wat moderner ogende voorzieningengebouw. Waarom? “Leuk… mooi… groen… een uitnodigend golfgebouw.” De rieten variant vindt men hoofdzakelijk “oubollig”.

Tussen de woningen in de openbare ruimte is groen van belang. “Mooie natuur die uitnodigt om een heerlijk stukje te gaan lopen.” Het beeld van de brink valt dan ook in de smaak. De muziektent mag achterwege blijven.

Bovenstaande en overige reacties op de beelden zijn voor ons richtinggevend voor de verdere uitwerking van het concept en onze communicatie uitingen naar buiten toe.

Woningen, voorzieningen en ambassadeurschap

Onder het genot van een broodje gaan we vervolgens in groepen uiteen om dieper in te gaan op eenieders wensen ten aanzien van de woning, de voorzieningen en ambassadeurschap.

Woningen
Alle deelnemers willen een gelijkvloerse woning (“Je hoeft maar wat te mankeren…”). De voorkeur van veel deelnemers gaat uit naar een patiobungalow in het groen – vrijstaand of geschakeld. Á la vakantiepark, ofwel “het gevoel dat je altijd op vakantie bent.” Waterwonen zou in dat opzicht ook mooi zijn. Licht is erg belangrijk. En ruimte. Aan alle tafels gaat de voorkeur uit naar minimaal twee slaapkamers, eventueel een logeerkamer ter beschikking in het hoofdgebouw. De gewenste woonoppervlaktes aan de tafels die genoemd worden variëren, van 85 tot 180 vierkante meter.

Comfort is ook belangrijk (“De temperatuur moet goed regelbaar zijn.”). Dat zit onder meer in goede domotica, automatische verlichting, een woonhuislift, een ruime badkamer, etc.. Voor sommigen ook liever geen tuin. Wel een (dubbele) garage.

Huur of koop moet beide kunnen – wat een aantal betreft overigens alleen particuliere huur. Voor mensen die liever kopen is de voorziene waardestijging van de wijk van belang. Koopprijzen die voorbij komen: 3,5 ton, tussen 2,5 en 3 ton, 5 ton… Huurprijzen die geopperd worden schommelen tussen 700 en 1200 euro per maand. En voor iedereen is de verkoop van de huidige woning een invloedrijke factor. “Het zou fijn zijn als het team van Seniorenstad daarin kan meedenken.”

Volgens een aantal deelnemers moet Seniorenstad wel een duidelijke enclave zijn. Geen betonnen muur, wel een mooie groene omheining of sloot.

Voorzieningen 
Voor de voorzieningen zijn de belangrijkste aspecten de ontmoetingsfunctie en de mogelijkheid om zelf dingen te kunnen organiseren met elkaar. Vanaf het begin moeten deze faciliteiten er zijn. Daarbij is leuke horeca volgens de deelnemers essentieel. Sommige deelnemers opperen voor een kapper of een fysio of iets in die richting. Voor de rest moet Seniorenstad zich ook in de loop der tijd ontwikkelen. Zaken als een zwembad of een theater hoeven niet per se in Seniorenstad zelf te zijn, maar wel in de (directe) omgeving. Goed geregeld vervoer vanuit Seniorenstad naar voorzieningen in de omgeving is dus ook een vereiste.

De servicekosten moeten niet te hoog zijn (tussen 50 en 100 euro voor het gebruik van de voorzieningen oppert één van de tafels, of meer bij een groter voorzieningenaanbod wordt aan een andere tafel gezegd). Door de voorzieningen (op den duur) ook toegankelijk te maken voor mensen van buiten Seniorenstad, kunnen de exploitatiekosten voor bewoners gunstiger uitvallen. Aan de andere kant moeten deze mensen qua leefstijl of houding volgens de deelnemers dan wel matchen met de bewoners en respectvol met Seniorenstad/met anderen omgaan. Regels zijn in dat verband handig – evenzogoed voor bewoners zelf overigens. Misschien zou toegang voor buitenstaanders ook per activiteit afhankelijk kunnen zijn.

Ambassadeurschap 
De meeste deelnemers werpen zich in feite al op als ambassadeur, door hun vrienden en kennissen te vertellen over Seniorenstad. Een aantal deelnemers heeft links met mediakanalen (Seniorweb, Omroep Max), en ook met Anbo en Unie KBO. Daarnaast willen sommige deelnemers Seniorenstad promoten binnen hun eigen VvE / bij hun buren. Voor al deze acties is een folder of iets anders om achter te laten wel gewenst. En een concrete locatie helpt ook. Henk Krol zou overigens ook een mooie ambassadeur zijn.

Elektrisch vervoer
Alex suggereert dat Seniorenstad ook een plek zou kunnen zijn waar elektrisch vervoer omarmd wordt. Bijvoorbeeld in de vorm van kleine elektrische auto’s die stil zijn (of voor de veiligheid geluid maken), minder ruimte innemen, milieuvriendelijk zijn en voordelig in het gebruik. Dat levert dus meer ruimte voor groen tussen de huizen en daarmee een leefbaarder omgeving. Een minder omvangrijke infrastructuur mag natuurlijk niet betekenen dat de bereikbaarheid afneemt. Met instemming van de deelnemers zullen we nagaan wat de werkelijke mogelijkheden zijn voor elektrisch vervoer in Seniorenstad. Een element als bereikbaarheid van bestemmingen buiten de directe woonomgeving is daarin een onderwerp.

Einde

Rond half twee sluiten we de bijeenkomst af. Iedereen nogmaals hartelijk dank voor zijn/haar komst en nuttige inbreng. Uw inbreng ziet u terug in de verdere uitwerking van de plannen. Tot de volgende sessie!

Hartelijke groet,
Het team van Seniorenstad

Dansen in Seniorenstad

“Het belangrijkste is dat Seniorenstad een plek wordt waar je bezig kunt zijn. Waar je betekenis kunt geven aan je leven.”

In gesprek met Martin Anker

Martin Anker woont samen met zijn vrouw Myrna in Nieuwpoort. Hij is de leeftijd van 65 jaar al gepasseerd, maar werkt nog steeds met veel plezier als eigen ondernemer. Hij heeft veel van de wereld gezien. Ook in Nederland rijdt hij overal en nergens naartoe.

Van begin af aan is Martin geïnteresseerd in de plannen voor Seniorenstad. “Samen wonen met andere actieve en gelijkgestemde mensen”, dat idee spreekt hem en Myrna erg aan. In de eerste plaats voor de gezelligheid. Leuke dingen kunnen doen met elkaar. En in de tweede plaats vanwege de zorg voor elkaar. “Je helpt elkaar als het nodig is. En dat is een veilig idee.”

Martin denk ook actief mee in het ontwikkelproces. “Het belangrijkste is dat Seniorenstad een plek wordt waar je bezig kunt zijn. Waar je betekenis kunt geven aan je leven.” Daarvoor is het belangrijk dat er ook voorzieningen zijn voor bewoners. Of, in elk geval, “faciliteiten die het mogelijk maken om gezellig samen te komen met bewoners.” Dan kan in of rondom het zwembad, of op de mini-golfbaan, of bij de jeu-des-boules-baan (met dakje, zodat je ook in de regen kunt jeu-des-boulen). Maar er moet zeker ook een gezellige ruimte zijn om zelf dingen te organiseren. Dansavonden bijvoorbeeld. Martin en zijn vrouw zijn al jaren lang fanatieke dansers. “We hebben een hoop lol op de dansschool…” Martin zou het erg leuk vinden om ook in Seniorenstad dansavonden of danscursussen te organiseren (Binnenkort organiseert Martin een groot feest voor de dansschool bij hem thuis, met band en al…). Maar ook andersoortige activiteiten moeten kunnen. “De mogelijkheden moeten er zijn om samen lekker bezig te zijn.”

De voorkeur van Martin gaat uit naar een bosrijke omgeving. Zijn vrouw en hij wonen nu in Nieuwpoort en dat is heel landelijk. “Dat kennen we nu dus al. Weer eens iets anders is ook leuk.” Van het lijstje uit de enquête gaat de voorkeur uit naar de zuidrand van de Veluwe.

Martin stelt zich bij Seniorenstad wel een eigen gemeenschap voor. Geen dikke muren eromheen, maar vanuit veiligheidsoverwegingen hoeft niet elke wildvreemde van hem te allen tijde naar binnen te kunnen. Electronisch contact faciliteren tussen bewoners vindt Martin ook wenselijk. Dan kun je verbinding maken in geval van nood. “Maar ook gewoon voor leuk! Kijken waar iemand uithangt, om misschien samen wat te doen.”

Ten aanzien van de huizen geeft Martin aan dat het geen massieve woonblokken moeten worden. Wel: kleinschalig, sfeervol, groen… Een appartement op de bovenste verdieping ziet Martin ook wel zitten. Dat geeft een veilig gevoel. En je hebt mooi uitzicht…over de bomen.

Als het even kan moet Seniorenstad gelijk groots starten. Dus met een behoorlijk aantal huizen. “Je doet wat of je doet niets.” Er moeten ook vanaf het eerste moment voorzieningen of ontmoetingsfaciliteiten zijn. Mogen de voorzieningen ook door bewoners van buiten Seniorenstad gebruikt worden? Wat Martin betreft wel, mits zij het ook gezellig vinden om met leeftijdsgenoten samen dingen te doen. Wel gelijkgestemden dus. En geen mensen die geen zorg hebben voor hun omgeving. Dat geldt overigens ook voor bewoners zelf: respect is zeker van belang. “Normale omgangsvormen”.

En, als het zover is, natuurlijk ook nog van belang: “ons huidige huis verkopen.” Dat lukt in de huidige woningmarkt niet altijd van de een op andere dag… Het zou zeer welkom zijn als het team van Seniorenstad daar ook in mee kan denken.

Lekker weer? Liever actieve medebewoners!

In gesprek met Hendrik van Asselt

Hendrik van Asselt woont samen met zijn vrouw in Leiden. Hij heeft een huis in Portugal waar ze vaak naartoe gaan. Heerlijk weer… En er komen ook veel leeftijdsgenoten. Tegelijkertijd is er niet zoveel te doen, geeft Hendrik aan. Hij zou het leuk vinden als Seniorenstad een plek zou zijn waar wel van alles te doen is, samen met andere actieve bewoners (“Dat vind ik veel belangrijker dan zon.”). Het liefste van dezelfde leeftijd, want jongere bewoners zijn met andere dingen bezig. “Die hebben daar dus minder tijd voor.”

Wat voor voorzieningen of activiteiten moet Seniorenstad dan bieden? “Ik zou het leuk vinden als er een ruimte is om te musiceren, met ergens een piano in de hoek én een goede muziekinstallatie.” zegt Hendrik. Wat hij graag zou willen is een ensemble waarin mensen samen klassieke muziek maken. Een kwartet, trio of duo. “Ik ga ervan uit dat er meer mensen zijn die van muziek houden, zodat we samen zoiets kunnen organiseren. Dat mis ik nu dus in Portugal.” Een atelier zou Hendrik ook leuk vinden. “Een plek om te beeldhouwen of zo. Of een ruimte om te lassen…” Goede en leuke ruimtes om samen met andere bewoners dingen te doen dus. Sportfaciliteiten moeten er ook zijn. Bijvoorbeeld fitness. Daarnaast hecht Hendrik er waarde aan als Seniorenstad in een omgeving komt waar ook culturele voorzieningen zijn. Een theater en musea en dergelijke. Een plek in de Randstad geniet de voorkeur.

Milieuvriendelijkheid mag van Hendrik ook aandacht krijgen. “Bijvoorbeeld in de vorm van zonnepanelen op de daken – dat is de toekomst – en her en der een windmolentje op het terrein.” [Het team van Seniorenstad denkt overigens ook na over elektrisch vervoer en slimme energieopwekking door de aanleg van of aansluiting op een smart grid.]

Zorg moet voorhanden zijn, maar niet op de voorgrond. “Anders wordt het zo’n verzorgingsbuurt…” En hoe belangrijk is veiligheid? “Ja, wel belangrijk…in zoverre: ik wil ‘s nachts met m’n raam open kunnen slapen, zonder dat m’n huis wordt leeggehaald. En ‘s avonds laat wil ik ook alleen terug naar huis kunnen lopen. Dat is in de stad niet altijd verstandig, maar ik verwacht dat dat in zoiets als Seniorenstad wel kan.” Hendrik wil geen groot hek om Seniorenstad. Het moet ook gewoon toegankelijk zijn voor andere mensen.

Hendrik kan helaas niet bij de aankomende bijeenkomst in september zijn, want dan zit hij in Portugal. Hij werpt zich wel graag op als ambassadeur van Seniorenstad.

Seniorenstad op Goed en Wel

Als jij denkt aan jouw toekomst op woongebied, hoe zie je die dan voor je? Woon je over tien jaar nog in je huidige huis of ben je inmiddels verhuisd naar een levensloopwoning? Wil je vertoeven tussen de jonge gezinnen of vestig je je liever in een omgeving met actieve leeftijdsgenoten? Wil jij voorlopig nog lang niet achter de geraniums zitten, maar de bloemetjes buitenzetten met andere 55-plussers? Dan is Seniorenstad misschien iets voor jou.

7185140_m

 

De toekomst van ons verleden

Artikel van Ties Joosten in De Nieuwe Pers, 1/3/2013

WAAR WOONT OMA STRAKS?

Tekst: Ties Joosten / 1 maa – 17:15

Om de vergrijzing betaalbaar te houden wil het kabinet dat onze oudjes zo lang mogelijk thuis en zelfstandig blijven wonen. Daarom mogen bejaarden die weinig zorg nodig hebben in de toekomst geen verpleeg- of verzorgingshuis meer in. Het gevolg: tussen nu en 2020 zullen achthonderd van de tweeduizend verpleeg- en verzorgingslocaties hun deuren moeten sluiten, zo berekende Bureau Berenschot. Maar waar moet oma dan gaan wonen?

Mantelzorg: de ouders bij de kinderen thuis

We zouden onze ouders natuurlijk gewoon zelf in huis kunnen nemen. En, zo blijkt, dat vinden we helemaal niet erg om te doen. Vijftig procent van de Nederlanders tussen de 18 en 50 jaar zou het prima vinden de ouders in huis te nemen. Is natuurlijk ook wel handig: kan oma de kinderen tussen de middag opvangen terwijl de ouders hard aan hun carrière poetsen.

Maar (en dit is een grote maar): onze oudjes willen zelf helemaal niet. Maar liefst 84 procent van de Nederlandse 50-plussers wil niet meer bij de eigen kinderen in huis wonen. Uit De Nationale 50+ Woonenquête uit 2006 blijkt dat 71 procent van de senioren de voorkeur geeft aan een eigen, eenvoudig aan te passen woning. De ouderen van nu willen zo lang mogelijk zelfstandig, actief en vrij blijven.

Levensloopbestendige woningen

Zoals Frans van Emmerik, 65 jaar, die in 2010 in een appartementencomplex voor “de vitale 50-plusser zonder thuiswonende kinderen” in Purmerend is gaan wonen. Aan de andere kant van de lijn klinkt een zucht van verlichting als hem wordt gevraagd hoe het wonen nu bevalt. “Ik vind het héérlijk”, zegt hij. “Hiervoor woonden wij in een eengezinswoning. Van de drie slaapkamers stonden er twee leeg, die je wel moet schoonhouden. Moet je telkens met zo’n loodzware stofzuiger de trap op. En dan de tuin! Ik kon er het enthousiasme niet meer voor opbrengen.” Het appartement van Van Emmerik en zijn vrouw is zo ontworpen dat zij er ook kunnen blijven wonen als ze meer zorg nodig hebben. Er zijn geen drempels, de deuren zijn breed en om de hoek zit een medische zorginstelling. “Als je zo’n kans krijgt moet je hem met beide handen aangrijpen”, zegt Van Emmerik.

Levensloopbestendige woningen, zoals die van Van Emmerik en zijn vrouw, zijn echter schaars. “Als we een leegstaand appartement op de website zetten is het binnen een mum van tijd weg”, zegt een medewerkster van Van Emmeriks woningcorporatie Intermaris.

vogelvlucht 72dpi

Seniorenstad

De roep om meer zelfstandige woonruimte heeft Alex Sievers goed begrepen. Hij wil namelijk een heuse seniorenstad met op den duur duizend tot vijftienhonderd woningen gaan bouwen. “De ouderen van nu zoeken naar verbinding en ze willen hun leven delen met gelijkgestemden. En ze willen zo lang mogelijk genieten van een actief en comfortabel leven. Daarom komen er in de seniorenstad allerlei voorzieningen: een zwembad, een theater en ruimtes om cursussen te volgen en te geven.”

Volgens Sievers hoeft dit allemaal niet veel te kosten. Hij denkt dat alle voorzieningen beheerd kunnen worden voor een bijdrage van vijftig euro per inwoner per maand. “We zoeken dan ook naar ouderen die het leuk vinden om vrijwillig aan de gemeenschap bij te dragen. Zo houden we de kosten laag en creëren we een leuke en dynamische stad.” Sievers bestrijdt dan ook dat de seniorenstad vooral een plek wordt voor de meer welgestelde 50-plusser. “We mikken op de grote groep senioren tussen de groep die iedere zomer met een caravan en voortent op de camping staat en de groep die ieder jaar overwintert in Spanje. Ik ga er van uit dat we met dit concept ongeveer tien procent van de senioren aanspreken.”

Sievers is inmiddels met twee gemeentes in gesprek om de seniorenstad te realiseren. “De nood is echt aan de man. Van het kabinet moeten ouderen zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Dat willen zij best, maar ze hebben geen zin om tien jaar op een leuke woning te wachten. Als alles goed gaat hoop ik in 2014 met de bouw te kunnen beginnen.”